Święto Narodowe Trzeciego Maja

Kostytucja 3 Maja 1791

Święto Narodowe Trzeciego Maja obchodzimy na pamiątkę uchwalenia 3 maja 1791 roku Ustawy Rządowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, znanej jako Konstytucja 3 maja. Był to drugi tego typu dokument na świecie i pierwszy w Europie.

Konstytucja wprowadzała w Rzeczypospolitej Obojga Narodów ustrój monarchii konstytucyjnej. Na jej podstawie przyjęto monteskiuszowski podział władz na prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także zniesiono m. in. liberum veto, konfederację i wolną elekcję. Nowa Ustawa Rządowa obowiązywała tylko przez 14 miesięcy, mimo to była wielkim osiągnięciem narodu polskiego.

Pamięć o tym doniosłym wydarzeniu przetrwała w świadomości Polaków przez burzliwy okres zaborów. 29 kwietnia 1919 r. Sejm Ustawodawczy uznał rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja za święto narodowe odrodzonego państwa.

Po II wojnie światowej władze komunistyczne w Polsce zakazały upamiętniania majowych wydarzeń. Dopiero 6 kwietnia 1990 r. Sejm, na wniosek Senatu, przywrócił święto narodowe 3 maja.

Od 2007 roku święto Konstytucji 3 Maja obchodzone jest także na Litwie.

Zobacz oryginał rękopiśmienny Konstytucji 3 Maja, który znajduje się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie.

Zobacz literaturę w naszym katalogu.

Obraz z 1891 roku "Konstytucja 3 Maja 1791 roku", autor Jan Matejko, źródło: Wikipedia.